Keman yayı (arşe), kemandan ses çıkmasını sağlayan ilk ve en önemli ekipmandır. Kemanda basılan notanın, çalınan etüdün ya da parçanın güzel duyulmasını sağlayan faktör, keman yayının düzgün kullanılmasıdır.
Kemanda yayın önemi bu kadar büyük iken arşenin temizliğini düzenli yapmak çok önemli bir hal alıyor. Bu yüzden yazımızda belirttiğimiz adımları takip ederek, önerilen süreç içerisinde mutlaka keman yayı bakımı ve temizliğini yapmanızı tavsiye ediyoruz!
Önemli Not: Keman yayı bakımı yazımızı sonuna kadar okuyarak yayınızın kullanım ömrünü en az 2 kat uzatabilirsiniz! Yazımızda yer verdiğimiz konular şu şekilde;
🔹 Keman yayı nasıl temizlenir?
🔹 Keman yayı gerginliği
🔹 Keman yayı bakımı
🔹 Keman yayı temizliği nasıl yapılır?
Keman Yayı Temizliği
- Kemanın kıllarını temizleyin.
Kemanın kılları çevresel faktörlerden (toz vb.) ya da elin kıllara değmesinden kaynaklı olarak kirlenebilmekte ve zamanla yayın kıllarında kararmalar meydana gelmektedir. Bu kararmalar yalnızca görselliği etkilemez aynı zamanda sesin iletimini kısıtlar. Keman yayı bakımı için en önemli nokta kıl temizliğidir, bu yüzden bu maddeye ekstra özen göstermelisiniz.
Bu yüzden kararmaları gidermek adına kıllar topuzdan çıkarılır, ılık sabunlu suda bir süre bekletilir ve yumuşak bir şekilde silinerek kirler giderilir. Temizleme bittikten sonra yayınızı bir süre kurumaya bırakın, sonrasında yayınızı tekrar kullanabilirsiniz.
- Keman yayı gerginliği ayarını yapın.
Keman yayının kıllarının yıpranmasını ve kopmasını önlemek adına keman yayı gerginliğini çalışma sonrasında mümkün olduğunca azaltmanızı öneriyoruz. Aksi halde yayınızda sürekli kopmalar yaşayabilir ve kıllarınızı değiştirmek zorunda kalabilirsiniz.
Ayrıca yay gerginliğini ayarlamanız sadece kılları korumaz aynı zamanda yayın ahşap bölümünün boy vermesini ( yamulmasını ) engelleyerek, keman yayınızı daha uzun süreli kullanmanıza olanak tanır. Egzersizleriniz sonrasında yayınızı gevşeterek kısa vadede bu problemlerin oluşmasını önleyebilirsiniz.
- Bakımlarınızı mutlaka zamanında yapın.
Nasıl kemanınızın performansının azalmaması için gerekli bakım ve onarım işlerini yapıyorsanız aynı özeni yayınıza da göstermeli ve bakımlarını belli periyotlarda atlamadan yapmalısınız. Böyle çaldığınız egzersiz ya da parçalardan seslerden daha iyi verim alabilirsiniz.
Topuz adı verilen ve sıkma ya da gevşetme işlemi sağlanan parçada zaman içerisinde paslanmaya bağlı olarak zor çevirmeler meydana gelebilir bu yüzden bu bölgeyi ayda 1 pamuğa makine yağı damlatarak yağlayabilirsiniz.
- Gerekli değişimleri zamanında yapın.
Merak etmeyin kemanınız bozulmadı, o kötü seslerin çıkmasının sebebi yayınızın parçalarının değişim zamanının geldiğinin göstergesi aslında. İsterseniz gerekli parçaları edinerek yenileme işlemini kendiniz yapabilir ya da yayınızı bir keman luthierine gösteterek tamirini ve onarımını yaptırabilirsiniz.
Eğer ki yayınızda ahşap bölümde bozulmalar ( yamulma vb. ) meydana geldiyse en kısa sürede yeni bir keman yayı alarak çalışmalarınıza devam etmenizi tavsiye ediyoruz.
” Keman Yayı Bakımı ” adlı makalemizde keman yayı temizliği hakkında bilinmesi gereken bütün konulara değindik. Eğer keman yayıyla ilgili merak ettiğiniz konular varsa bize sosyal medya hesaplarımızdan da ulaşabilirsiniz. Yazımızı okuduğunuz için teşekkürler!